Nederland


Longfonds is er voor iedereen in Nederland. Je komt ons tegen op landelijk niveau, waar we lobbyen voor gezondere lucht tot aan activiteiten in de buurt – uiteenlopend van zang- en wandelgroepen tot themabijeenkomsten – gedragen door vrijwilligers. 

Longfonds

Jaarverslag_Longfonds_2024_web.pdf

Longfonds & patiëntenorganisatie stichting

Longfonds maakt zich hard voor gezonde longen, voor gezonde lucht, voor iedereen. Daarom werken wij aan:
- Preventie als logische keuze. 
- Ademkracht voor mensen met een longziekte. 
- Echte oplossingen door baanbrekend onderzoek. 

Om schoolkinderen te bereiken werken we samen met 5 Natuur- en Duurzaamheid Educatie centra (NDE’s) die de scholen leskisten + training aanbieden. Zodra financiering van minimaal 1 Snuffelfietspakket gegarandeerd is, gaan zij direct aan de slag.

Na een succesvolle pilot willen we Snuffelfiets voor meer kinderen mogelijk maken. We testen met 5 NDE’s ons groeimodel, zodat we daarna landelijk kunnen ‘Snuffelfietsen’ met 500.000 schoolkinderen in Nederland. 

Noord-Holland

Utrecht

Longfonds heeft in samenwerking met Stichting Milieu Educatie (SME), Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (GDO) en de provincie Utrecht in 2024 de Snuffelfiets Junior ontwikkeld voor de bovenbouw van het basisonderwijs. In deze groeifase zetten we de samenwerking met deze partijen voort, waarbij de Natuur en Duurzaamheidscentra (NDE's) van groot belang zijn om via hun netwerk van basisscholen kinderen te bereiken.  

Ook werkt Longfonds samen met GLOBE Nederland (netwerk dat Citizen Science inzet om middelbare scholieren te interesseren voor wetenschap, natuur, milieu, internationalisering en duurzaamheid). Met behulp van hun expertise blijven we het lesmateriaal van de Snuffelfiets updaten en optimaliseren.

Tot slot zetten we ons netwerk van longartsen in om gastlessen op de betrokken scholen aan te bieden. 


Zorg en gezondheid

Onderwijs en wetenschap

Milieu natuur en dierenbescherming

Luchtvervuiling is een stille bedreiging voor onze gezondheid. Snuffelfiets Junior laat schoolkinderen (groep 6-8) ontdekken wat fijnstof en luchtkwaliteit doet met hun longen, en hoe zij samen met hun omgeving kunnen zorgen voor gezonde lucht.

Draag bij aan de groei van Snuffelfiets Junior. Vanaf €8.000 krijgen 500 schoolkinderen per jaar de kans om gezonde lucht te begrijpen, te beschermen en te delen. Zo groeit een generatie op die bewust kiest voor gezonde lucht.

Leven op het land

Partnerschap om doelstellingen te bereiken

Duurzame steden en gemeenschappen

Goede gezondheid en welzijn

Klimaatactie

Kinderen (<12 jaar)

Snuffelfiets JUNIOR – Samen speuren naar gezonde lucht; Investeer in jonge luchtdetectives die meten, leren en inspireren

Maatschappelijke en sociale doelen

De activiteiten van Longfonds sluiten aan bij verschillende thema's, omdat het een organisatie met meerdere gezichten is: een patiëntenorganisatie (o.a. aansluiting op de thema's Maatschappelijke doelen; Zorg en gezondheid), een gezondheidsfonds (o.a. aansluiting op de thema's Maatschappelijke en  sociale doelen; Milieu, natuur; onderwijs en wetenschap; en Zorg en gezondheid) en een kennisorganisatie (Onderwijs en Wetenschap). Hiermee hebben we een bijzondere positie in de wereld van de goede doelen en van de patiëntenorganisaties. 

Longfonds is een organisatie met meerdere gezichten: een patiëntenorganisatie, een gezondheidsfonds en een 
kennisorganisatie. Door deze organisaties in één merk te
verenigen, hebben we een bijzondere positie in de wereld van de goede doelen en van de patiëntenorganisaties. 

Het levert ons relevante inzichten en perspectieven op vanuit
een brede context: mensen met een longziekte, zorgprofessionals, onderzoekers, vrijwilligers, politici en onze particuliere donateurs en zakelijke partners.

Als patiëntenorganisatie zijn we er voor mensen met een longziekte. Als je een longziekte hebt, wil je nog steeds zoveel mogelijk meedoen in de samenleving. Daarvoor is het belangrijk dat je grip krijgt en houdt op je leven met een longziekte. 

We helpen hierbij door je te voorzien van informatie die je op dat moment nodig hebt. Van informatie op onze website, in onze webshop, ons magazine Longwijzer, nieuwsbrieven, video’s, (online) bijeenkomsten en meer.  Daarnaast bieden we veel ruimte voor het delen van ervaringen. Of dat nu is op onze sociale media, ons Longforum of tijdens Longpunten en Digitale koffietafels: ervaringen uitwisselen met andere mensen met een longziekte en op een informele wijze ook met betrokken zorgverleners is ontzettend belangrijk.

Als gezondheidsfonds wil Longfonds dat iedereen op een gezonde manier kan leven: rookvrij en in gezonde lucht. Want niemand mag ziek worden of overlijden van de lucht die hij inademt. 

Als kennisorganisatie  is Longfonds één van de grootste private financiers van longonderzoek in de EU. Als betrokken financier en regisseur jagen we belangrijke medische doorbraken voor chronische longziekten aan. Want dankzij baanbrekend onderzoek kunnen we in de toekomst beschadigd longweefsel herstellen en longziekten voorkomen.


Huishoudens onder lage-inkomensgrens

LHBTIQ+

Studenten

Vluchtelingen en/of migranten

Senioren

Mannen

Vrouwen

Jongeren (< 18 jaar)

Mensen met een beperking

Overig

Ademen. Het lijkt zo gewoon. Maar voor 1,2 miljoen mensen in Nederland is ademhalen niet vanzelfsprekend. Zij hebben een longziekte. Astma is één van de meest voorkomende chronische ziektes bij kinderen (van 0 t/m 14 jaar) en er zijn ruim 500.000 volwassenen met astma. 550.000 mensen hebben COPD en nog eens zo'n 35.000 mensen hebben een zeldzame longziekte. Jaarlijks belanden 42.000 mensen stikbenauwd in het ziekenhuis. Longziekten zijn de vierde doodsoorzaak in ons land. Het zijn cijfers om het benauwd van te krijgen.

Longfonds maakt zich hard voor gezonde longen, voor gezonde lucht, voor iedereen. 

Hoe het begon: 
In juli 2024 stapten leerlingen van basisschool ’t Anker in Amersfoort als eersten op de Snuffelfiets Junior. Gewapend met sensoren en fijnstofvangers ontdekten ze dat lucht niet altijd zo schoon is als gedacht. Met eigen ogen zagen ze het verschil tussen gezonde en vervuilde lucht – en leerden ze hoe weer, verkeer en gedrag daar invloed op hebben. Zo maakten ze het onzichtbare zichtbaar, en kregen ze letterlijk lucht van hun leefomgeving.

“Dit project leert kinderen kritisch te kijken naar de wereld en daarin zelf keuzes maken,” zegt leerkracht Kevin van den Essenburg (groep 7). “De leerstof gaat leven zodra ze er zelf mee aan de slag gaan.”

Kinderen gingen met hightech sensoren op hun fiets op pad om de luchtkwaliteit te meten en vergeleken resultaten met hun eigen fijnstofvangers thuis. Zo ervaarden ze hoe regen de lucht zuivert en verkeer die juist vervuilt. De nieuwsgierigheid die dit losmaakt, veranderde hun kijk op de wereld – én hun gedrag.

Sendee (11 jaar): “Ik hing een fijnstofvanger in de voortuin en achtertuin. Langs de straat met auto’s zat veel meer fijnstof in de lucht!”

De pilot in Amersfoort bewees dat Snuffelfiets Junior werkt. De kinderen waren enthousiast, de leerkrachten betrokken, en de impact was direct zichtbaar. Ook Longfonds directeur Károly Illy was onder de indruk: “De kinderen hebben veel geleerd over gezonde lucht en bedachten zelf oplossingen om hun omgeving gezonder te maken.”

Impact van Snuffelfiets:
Luchtvervuiling is een van de grootste stille bedreigingen voor onze gezondheid. Ook kinderen ademen die vervuiling dagelijks in. Toch is vieze lucht meestal onzichtbaar – en juist daarom moeilijk te begrijpen. Snuffelfiets Junior maakt dit tastbaar. In 3 lessen, incl. een gastles van een longarts  leren kinderen (groep 6–8):
• wat gezonde en ongezonde lucht is;
• hoe ongezonde lucht ontstaat;
• wat het effect daarvan is op hun longen; en
• wat zij zélf kunnen doen voor een gezondere leefomgeving.

Maar bovenal laat Snuffelfiets Junior zien hoe technologie, onderwijs en bewustwording spelenderwijs samenkomen in laagdrempelige activiteiten om thuis en onderweg écht inzicht in de lucht die je inademt te krijgen en er iets aan te doen.  Immers: minder luchtvervuiling betekent minder longproblemen – en meer gezonde ademruimte.

Met Snuffelfiets Junior leggen we de basis voor blijvende verandering. Door kinderen te leren over het belang van gezonde lucht, worden zij zich bewust van de luchtkwaliteit om hen heen en maken ze vaker duurzame keuzes. Ze fietsen meer, letten op verkeersdrukte en praten thuis over luchtkwaliteit. Hun betrokkenheid werkt aanstekelijk: ouders, scholen en gemeenten raken geïnspireerd door hun inzichten en oplossingen. Zo worden kinderen echte agents of change voor gezondere lucht in hun eigen omgeving.

 Elke investering in dit project is een investering in gezonde lucht, nieuwsgierige kinderen en een toekomst waarin iedereen vrij kan ademen.

Help ons opschalen
Na het succes van de pilot willen we Snuffelfiets aan alle basisscholen in Nederland aanbieden. Zodat alle ruim 500.000 kinderen uit basisschoolgroep 6-8 luchtdetectives kunnen worden en hun omgeving inspireren om gezonde(re) keuzes te maken. Dat doen we met het netwerk van Natuur- en Duurzaamheid Educatie (NDE)-centra, 140 centra verspreid over het land, die samen duizenden basisscholen bereiken met lesprogramma’s over natuur en duurzaamheid. Door Snuffelfiets Junior via dit netwerk aan te bieden, benutten we bestaande infrastructuur voor een schaalbare impact. Met 1 Snuffelfietspakket met o.a. 2 leskisten kan een NDE-centrum 10 tot 20  klassen en 250 - 500 leerlingen per jaar laten 'Snuffelfietsen’. 

We beginnen met opschaling via 5 NDE’s, gedurende 2 jaar. Hier testen we doorlopend het programma, evalueren we de resultaten en passen we het lesmateriaal waar nodig aan. En niet onbelangrijk, in deze fase werken we ook aan een duurzaam financieringsmodel. Zodat we daarna verantwoord en effectief landelijk kunnen uitrollen. De provincie Utrecht en NDE Amstelland-Meerlanden hebben aangegeven in deze fase actief mee te willen doen. Dit project  is een cruciale stap om meer kinderen te bereiken en zorgt ervoor dat Snuffelfiets Junior:
•	aansluit bij bestaande onderwijsmethoden;
•	praktisch uitvoerbaar is op elke basisschool; en
•	duurzaam ingebed kan worden in het landelijke educatienetwerk

Activiteiten en verwachte resultaten:
•	tussen de 1.250 en 2.500 kinderen/jaar speuren naar gezonde lucht
•	hiervoor stellen 5 NDE’s leskisten inclusief sensoren beschikbaar (2 leskisten per NDE)
•	begeleiding en training van leerkrachten, door de NDE’s
•	werving van scholen via 5 NDE’s

Wat wij vragen:
Uw steun om Snuffelfiets Junior uit te laten groeien tot een landelijk onderwijsprogramma dat kennis omzet in actie: kinderen en hun omgeving leren hoe ze zelf kunnen bijdragen aan gezonde lucht en aan een gezondere toekomst voor iedereen.


Ons doel is om in 2 jaar 5 NDE's van Snuffelfietspakketten kunnen voorzien, zodat we jaarlijks tussen de 1.250 en 2.500 bovenbouwers van de basisschool kunnen laten speuren naar gezonde lucht. En we beginnen met de eerste scholieren zodra we minimaal 1 NDE kunnen voorzien van een volledig Snuffelfietspakket, waarmee ze 2 jaar lang langs hun basisscholen netwerk kunnen gaan.   

Het eerste Snuffelfietspakket is opgeleverd, klaar voor gebruik.  


Snuffelfiets Junior raakt verschillende thema’s: 
Milieu, omdat vervuilde lucht een belangrijke veroorzaker is van longziektes; 
Onderwijs en wetenschap, omdat we in de klas (groep 6-8) kinderen op een tastbare en speelse manier onderzoek  laten doen naar  luchtvervuiling en wat je er zelf aan kan doen; 
Zorg en gezondheid omdat we ons inzetten voor goede longgezondheid.  

70.000 kinderen en jongeren in Nederland kunnen door de ontstekingen in hun longen niet vrij ademen. Sporten, spelen of naar school gaan: wat voor andere kinderen logisch is, is dat vaak niet voor een kind met astma. 1 op de 6 kinderen met astma heeft de ziekte door luchtvervuiling. Luchtvervuiling is vaak onzichtbaar en heeft grote gevolgen voor iedereen, vooral jonge kinderen zijn extra kwetsbaar omdat hun longen nog in ontwikkeling zijn.

De urgentie is groot. In Nederland leven we gemiddeld 10 maanden korter door luchtvervuiling. De maatschappelijke kosten bedragen €3,8 miljard per jaar in de tien grootste steden. Wegverkeer is verantwoordelijk voor bijna een derde van die schade. 
Kinderen en ouders weten niet altijd wanneer lucht gezond of ongezond is, en hoe het gehalte fijnstof varieert in hun directe omgeving door bijvoorbeeld autoverkeer en wat je er samen concreet aan kunt doen. 

Daarom hebben Longfonds, Stichting Milieu Educatie (SME), Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (GDO)en de provincie Utrecht in 2024 de Snuffelfiets Junior ontwikkeld voor de bovenbouw van het basisonderwijs. Dit is mede geïnspireerd op het bestaande lesprogramma voor middelbare scholen van GLOBE Nederland (netwerk dat Citizen Science inzet om middelbare scholieren te interesseren voor wetenschap, natuur, milieu, internationalisering en duurzaamheid).

Snuffelfiets Junior verbindt bewustwording, wetenschap en actie in de klas – precies op de plek waar verandering begint. Kinderen leren niet alleen wat gezonde lucht is, maar vooral wat zij kunnen doen om die te krijgen en behouden.

Leerlingen gaan actief aan de slag met vragen zoals: Wanneer is de lucht gezond en wanneer ongezond voor je longen? Wat heeft dat te maken met hoesten, benauwd zijn en astma? En hoe gezond is de lucht rondom jouw school? Hoe meet je dat? 

De leerlingen gaan  ook praktisch aan de slag. De leerlingen plaatsen een hightech sensor op hun fiets, en fietsen een stedelijke en een groene route (bijvoorbeeld het bos). Zo wordt op een innovatieve manier de luchtkwaliteit gemeten. De sensor brengt fijnstof die in de lucht zit in kaart, zodat de kinderen vervolgens in de klas via de website www.knowyourair.net de luchtkwaliteit op hun eigen fietsroutes kunnen bekijken en bespreken.

De evaluatie van de pilot liet zien dat de leerlingen het interessant én leuk vinden om van alles te leren over longgezondheid en gezonde lucht en dat met hun ouders te delen. Door de combinatie van (direct of indirecte) aandacht voor gezondheid, techniek, meetkunde, milieu en burgerschap, is het voor scholen een aantrekkelijk en toegankelijk lesprogramma. Zowel de leerlingen als de leerkrachten waren enthousiast, vonden Snuffelfiets voor herhaling vatbaar en kwamen met ideeën over hoe het nóg beter kan.

Vanwege dit succes, staat Longfonds te trappelen om Snuffelfiets Junior een vervolg te geven, samen met het SME/GDO netwerk van 140 NDE’s verspreid over het land. Waarbij we kunnen rekenen op de expertise van GLOBE NL en longartsen voor (gast)lessen over longgezondheid, astma en luchtkwaliteit. 

Meerdere basisscholen in het land hebben hun interesse in het lesprogramma aangegeven. Daarom hebben we hebben onszelf een ambitieus doel gesteld: alle ruim 500.000 kinderen uit basisschoolgroep 6-8 in Nederland bereiken en inspireren om bij te dragen aan gezonde lucht. Dat doen we via alle 140 NDE centra, door deze te voorzien van Snuffelfiets pakketten. 

Hoe? Door: 
•	Eerst in 2 jaar tijd het opschaalmodel te testen via 5 NDE-centra, waarbij we 5 - 10 klassen/NDE/jaar zullen bereiken;
•	waarmee we tussen 1.250 - 2.500 kinderen per jaar te bereiken, + hun directe omgeving;
•	de geleerde lessen direct toe te passen om Snuffelfiets Junior te optimaliseren (o.a. uitbreiding met gastlessen longartsen);
•	zo een duurzaam model te ontwikkelen voor landelijke opschaling, waarin kennis, techniek en financiering structureel zijn geborgd.


Longfonds zet met Snuffelfiets Junior in op kinderen uit de bovenbouw van basisscholen in Nederland om verschillende redenen:

•	Kinderen zijn extra kwetsbaar voor luchtvervuiling;
•	Ze ademen relatief meer lucht in ten opzichte van hun lichaamsgewicht, en hun ademhalingsstelsel is nog in ontwikkeling, waardoor blootstelling aan vervuilde lucht zwaarder weegt;
•	Longfonds gelooft in vroegtijdige interventie: gedrag dat in de kindertijd wordt aangeleerd, heeft invloed op gezondheid voor de rest van het leven;
•	Snuffelfiets Junior maakt van dit onderwerp geen theoretische saaie leerstof, maar juist tastbare en leuke activiteiten. Kinderen stappen zelf op de fiets, meten luchtkwaliteit met hightech sensoren en maken thuis hun eigen fijnstofvangers. Zo ontdekken ze spelenderwijs hoe luchtvervuiling werkt én wat ze er zelf aan kunnen doen;
•	Door actief te meten, bewegen en experimenteren, ervaren kinderen direct het effect van verkeer, weer en omgeving op de lucht die ze inademen;
•	Hun enthousiasme werkt aanstekelijk: ouders, leerkrachten en buurtbewoners raken betrokken, waardoor bewustwording verder groeit;
•	Basisscholen vormen zo een krachtig kanaal om grote groepen kinderen te bereiken – niet alleen om te leren, maar om te dóen en te ervaren hoe je samen zorgt voor gezonde lucht.

Wij geloven dat echte verandering begint met kennis en betrokkenheid. Met Snuffelfiets Junior bouwen we aan een generatie die bewust kiest voor gezonde lucht. Onze accountmanager, Jeltje Wegdam, staat klaar om vragen te beantwoorden en met u te verkennen hoe we samen onze impact kunnen vergroten – in samenwerking, communicatie of zichtbaarheid. 
