Oeganda

Project in Moroto District in de regio Karamoja

Aloyse Stichting 

Statuten oprichting Aloyse Stichting.pdf

2023 Financieel overzicht Aloyse Stichting.pdf

2024 uittreksel_handelsregister_KvK.pdf

Aloyse Stichting

Onderzoeksteam in Nederland

Drs. Alice Oude Lansink (Voorzitter)

Frans Lansink (Secretaris / penningmeester)

Rianne Plegt (Penningmeester)

Stap vooruit voor vrouwen en kinderen in Oeganda

Vrouwen en kinderen in Moroto District worden chronisch en onevenredig hard getroffen door ondervoeding. De situatie wordt als bijzonder complex gezien. Ondanks extra investeringen van ontwikkelingsorganisaties is er nauwelijks vooruitgang. Bovendien is er een gebrek aan kennis over hoe sociale verandering en resultaten van programma's te realiseren. 
Een bottom-up aanpak is nodig om de onderliggende oorzaken van de problemen te begrijpen en aan te pakken. Dit levert ook meer kennis op over hoe tot sociale verandering en tot duurzame resultaten van programma’s te komen. 

Dit project heeft daarom een vernieuwende bottom-up aanpak waarbij de programma’s tijdens het project op maat gemaakt worden. Het project richt zich op vrouwen omdat zij een sleutelrol hebben in de zorg voor de kinderen en de voeding van het huishouden. In samenspraak met de vrouwen worden programma's ontwikkeld, ingevoerd en telkens geëvalueerd. Hierdoor is de kans groot dat activiteiten aansluiten op de behoeften van de community 's en passen in de lokale omgeving. Het meedoen van de vrouwen en samenwerking met mensen en organisaties die invloed hebben op het succes zijn de sleutels voor duurzame verandering. 

We werken kleinschalig met vrouwengroepen. Ons streven is om de sociaaleconomische positie van vrouwen te versterken en gezond gedrag binnen het huishouden te bevorderen. Activiteiten gaan over inkomensverbetering, betere moeder- en kindzorg en empowerment van vrouwen. We maken gebruik van lessen uit bestaande programma's, als bijv. graanbanken, een geitenproject, een community banksysteem en een beproefd moeder- en kindzorg model. 

Het project wordt begeleid en ondersteund door onderzoek naar voedselzekerheid in complexe omgevingen. We streven naar de best mogelijke oplossingen voor de praktische problemen door de kennis van de lokale bevolking, experts en wetenschap bij elkaar te leggen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van verschillende methoden, o.a. participatief leren en actie (PLA)*. Door deze aanpak worden mensen betrokken en worden omstandigheden voor sociale verandering en resultaten van programma's gecreëerd. Het samenbrengen van verschillende soorten kennis kan tot unieke en duurzame uitkomsten leiden. Het onderzoek geeft daarnaast diepgaand inzicht in de mechanismen en in de resultaten van de programma's. 

De looptijd van het project is 4 jaar. Op korte termijn verwachten we dat betrokkenen meedoen, zich eigenaar voelen, dat er samenwerking, sociale binding en ontwikkeling van kennis en vaardigheden is. Voor de langere termijn verwachten we een verbetering van het inkomen en de koopkracht van huishoudens, betere voedselinname, minder infectieziekten, betere zorg voor moeder en kind, betere sociale netwerken en vervolgactiviteiten na afloop van het project.     

Dit project is vernieuwend omdat het zowel de gezondheid van de lokale bevolking als de projectaanpak wil verbeteren in een unieke samenwerking tussen de praktijk en wetenschap. Het maatschappelijk belang is dat de voedselzekerheid van huishoudens en de gezondheid en voedingstoestand van vrouwen en kinderen verbeteren. De projectaanpak en de leerpunten worden omgezet in een richtlijn over het creëren en stimuleren van de 'beste processen' voor het effectief invoeren van voedselzekerheidsprogramma´s. Hulpverleners, beleidsmedewerkers en donoren kunnen dit als leidraad gebruiken om nieuwe initiatieven effectiever op te schalen. Het project draagt bij aan meer inzicht in de waarde van deze benadering voor sociale verandering en resultaten van de programma´s. 

* PLA is een benadering om groepen mensen bij het project te betrekken en het leren tussen betrokkenen makkelijker te maken ongeacht leeftijd, geslacht of geletterdheid. PLA faciliteert een proces van samen analyseren en leren.

De verwachte looptijd van het project is 4 jaar

a. Het project is een samenwerking tussen het bisdom in Moroto en de Aloyse Stichting. Wageningen University & Research (WUR) biedt begeleiding bij het onderzoek in het project.

Het bisdom in Moroto is in 1967 door Comboni Missionarissen uit Italië opgericht. Naast kerken en parochies, hebben zij een ziekenhuis en verschillende gezondheidscentra in de regio opgezet. Het bisdom is ook een ontwikkelingsorganisatie op het gebied van activiteiten voor levensonderhoud; voeding en gezondheid; water, sanitaire voorzieningen & hygiëne; bescherming van land & omgeving; sociale bescherming; onderwijs, cultuur en traditionele oudheden. 
Binnen het project voert het bisdom de projectactiviteiten uit. Zij gaan programma’s voor inkomensverbetering, zorg voor moeder en kind thuis en empowerment van vrouwen invoeren. De activiteiten worden rondom twee gezondheidscentra van het bisdom georganiseerd. 
Alice Oude Lansink, voorzitter van de Aloyse Stichting en PhD-kandidaat van de leerstoelgroep Health & Society (HSO) van WUR, heeft in het project de rol van onderzoeker en facilitator. Zij wordt ondersteund door een onderzoeksassistent, medewerkers van het bisdom en vertegenwoordigers uit community 's. HSO ondersteunt Alice bij de onderzoek werkzaamheden.  De onderzoekers van HSO hebben uitgebreide kennis en ervaring met participatieve onderzoeksprojecten, sociale netwerken en sociaal kapitaal in community’ s en landen wereldwijd. 

b. Naast de deelnemende vrouwen, worden personen, organisaties en instanties betrokken die invloed hebben op het succes van het project. 
Relevante betrokkenen zijn bijv. de mannen in de community 's, de stamoudsten, informele en religieuze leiders, de lokale ontwikkelingsorganisaties en de lokale- en district overheid. Via PLA zijn zij betrokken bij het project.   

c. Het project sluit aan op bestaande netwerken van gezondheidscentra en parochies van het bisdom in de community 's en het coördinerende netwerk in het district. 
De programma´s worden vanuit de door de lokale bevolking vertrouwde gezondheidscentra georganiseerd. Het bisdom is een gerespecteerde deelnemer van het netwerk in het district met de overheid en ontwikkelingsorganisaties. Elk kwartaal zijn er bijeenkomsten waarbij de voedselzekerheid en de gezondheidssituatie van de bevolking in het district wordt geëvalueerd en de activiteiten op elkaar worden afgestemd. 

Monitoring en evaluatie is een continu proces. We gebruiken kwalitatieve en kwantitatieve methoden (‘mixed methods’). Dit zijn (semi) gestructureerde interviews, focusgroepen, observatie en documentanalyse. Er zijn 4 meetmomenten tijdens elk VZ-programma. 
Bij de aanvang en aan het eind van het project nemen we een vragenlijsten af onder de deelnemende vrouwen / verzorgers van de kinderen (150-160). De vragenlijst meet dimensies van de empowerment van vrouwen als keuzevrijheid, (controle over) inkomen, zelfvertrouwen, huiselijk geweld, bezittingen, lidmaatschap van groep, (keuzevrijheid m.b.t.) gezondheid en voeding, etc. 
In vrouwengroepen (12-15-groepen) worden tijdens focusgroepen gegevens verzameld over de programma-activiteiten van vrouwen, de mate van meedoen, sociale steun en empowerment.  
Binnen de community worden focusgroepen gehouden om inzicht te krijgen in de lokale omgeving. Er worden focusgroepen en observaties uitgevoerd om de mate van meedoen van de community, empowerment en de vervolgactiviteiten te beoordelen.
In het bisdom worden de uitvoering en de resultaten van de VZ-programma’s geëvalueerd door van interviews met leden van het VZ-team, observatie van de programma-activiteiten en documentanalyse.
Binnen de betrokken organisaties (inclusief het bisdom) worden gegevens verzameld over mate van deelname, samenwerking, de organisatie en de kennis en vaardigheden van betrokkenen. Hiervoor nemen we interviews af onder medewerkers van het VZ-team en voorzitters van samenwerkingsplatforms. Tevens worden focusgroepen met medewerkers van betrokken organisaties gehouden.

Voor een uitgebreid en gedetailleerd overzicht van de onderzoeksactiviteiten is het onderzoeksplan dat op te vragen is bij Alice Oude Lansink. 


In dit voorstel zijn voorwaarden voor een succesvol project zijn gecreëerd. Desondanks zijn er risico's. Er is een kans dat deelnemende vrouwen het project verlaten vanwege migratie. Vrouwen en andere relevante betrokkenen kunnen mogelijk onvoldoende deelnemen. Door het moeilijke klimaat en de weersomstandigheden kan het zijn dat fysiek toegang krijgen tot de community’ s niet lukt. Er kunnen onveilige situaties ontstaan door incidentele invallen van veedieven. De afhankelijkheid van externe donoren is een risico. Er zijn kansen dat relevante betrokkenen wegvallen. Hulpverleners kunnen mogelijk gebrek aan tijd hebben.  

Deze projectaanpak is juist ontwikkeld om in te spelen op (onverwachte) veranderingen in de praktijk van het dagelijkse leven. Door het stimuleren van deelname van de community, samenwerking met relevante betrokkenen en continue evaluatie zijn voorwaarden gecreëerd om zo adequaat mogelijk te reageren op mogelijke risico’s en kansen. Door deelname van en samenwerking met relevante betrokkenen kunnen gezamenlijke acties ondernomen worden om ermee om te gaan.

De kracht van dit project is de langdurige ervaring van het bisdom met de bevolking en de omgeving, de combinatie van kennis en ervaring die voor dit project zijn samengebracht (zie capaciteiten) en de motivatie om de bevolking te dienen. De medewerkers van het bisdom, HSO en Aloyse Stichting zijn toegewijd. De bijeenkomsten ter voorbereiding van dit voorstel waren productief en inspirerend. Het project bouwt voort op de bestaande en vertrouwde infrastructuur van het bisdom. 

Zorg en gezondheid

Onderwijs en wetenschap

Maatschappelijke en sociale doelen

Economie en welvaart

Het doel van dit project is het verbeteren van de voedingstoestand en gezondheid van vrouwen en kinderen in Moroto District (Oeganda) door het versterken van de voedselzekerheid van kwetsbare huishoudens. 

Het project gaat van start als de financiering voor het eerste jaar gerealiseerd is en er toezeggingen zijn voor de overige jaren. 

Gendergelijkheid

Geen armoede

Geen honger

Partnerschap om doelstellingen te bereiken

Goede gezondheid en welzijn

Eerlijk werk en economische groei

Ongelijkheid verminderen

Kinderen (<12 jaar)

Huishoudens onder lage-inkomensgrens

Vrouwen

Verbetering van gezondheid van vrouwen en kinderen door het versterken van voedselzekerheid van huishoudens in Moroto, Oeganda 

Het doel van het project is het verbeteren van de voedingstoestand en gezondheid van vrouwen en kinderen door het versterken van voedselzekerheid van huishoudens. 
We streven naar een betere sociaaleconomische positie van vrouwen en het bevorderen van gezond gedrag binnen het huishouden. 


Moroto District is een semi-woestijn en post-conflict gebied in de regio Karamoja in het noordoosten van Oeganda. Dit afgelegen plattelandsgebied heeft een zwaar klimaat met onvoorspelbare regenval en veelvuldig droge periodes. De Karimojong, inwoners van het gebied, zijn vooral veetelers die met hun vee door de woestijn trekken op zoek naar water en gras. 

De sociaaleconomische ontwikkeling in Oeganda is zeer ongelijk verdeeld. Karamoja heeft de laagste ontwikkelingscijfers op het gebied van armoede, onderwijs, gezondheidszorg en voedselzekerheid. De oorzaken gaan terug tot in de koloniale periode waarin Karamoja werd achtergesteld, de Karimojong buitengesloten en hun cultuur als minderwaardig werd gezien. 

In Moroto District leeft meer dan 60% van de bevolking onder de armoedegrens. Ruim 70% van de mensen ouder dan 10 jaar, is nooit naar school geweest. De meeste van hen zijn vrouwen. 

Voor dit project is een logisch model ontwikkeld (zie projectplan, bladzijde 8). In dit model worden de tussenstappen onderweg naar de resultaten uitgelegd. Het model dient als een gids tijdens het project. Het beschrijft wat nodig is om tot voedselzekerheid te komen, wat belangrijk is in de omgeving en legt uit hoe we denken de korte en lange termijn resultaten te bereiken. Het meedoen van betrokkenen en samenwerking met relevante anderen zijn doorlopende activiteiten om verbeteringen mogelijk te maken. Het model is flexibel en wordt tijdens het project aangepast en verfijnd. 

Uitkomsten van het project op korte termijn zijn o.a. dat betrokkenen meedoen en zich eigenaar voelen; dat er samenwerking, sociale binding, keuzevrijheid voor vrouwen en ontwikkeling van kennis en vaardigheden is. Voor de langere termijn verwachten we uitkomsten als inkomensverbetering en betere koopkracht van huishoudens, betere voedselinname, minder infectieziekten, betere zorg voor moeder en kind thuis, keuzevrijheid voor vrouwen, betere sociale netwerken en vervolgactiviteiten na afloop van het project. Activiteiten worden tijdens het project zo ingericht dat het bisdom als ‘backbone organisatie’ kan functioneren die de vrouwen na het project blijft steunen. 
De verworven kennis en inzichten worden vertaald in een richtlijn voor het creëren en stimuleren van ‘beste processen’ voor doelgerichte en doelmatige invoering van voedselzekerheidsprogramma’s voor huishoudens in een semi-woestijngebied.  De richtlijn kan in de praktijk toegepast worden door hulpverleners, beleidsmakers en donoren. 

Logisch model

Voedselzekerheid is een voorwaarde voor het bereiken van kerndoelen van de Sustainable Development Goals als het beëindigen van armoede, honger en ongelijkheid en zorgen voor de gezondheid en welzijn van mensen. 

Voedselzekerheid is een ernstig probleem in Moroto District. Vooral vrouwen en kinderen zijn  kwetsbaar omdat zij een grotere behoefte aan voedingsstoffen hebben. Het ontbreken van kwalitatief goed en voldoende voedsel is een ernstige ondermijnende factor voor de gezondheid van kinderen. Het is een onderliggende oorzaak bij 50% van ziekte en kindersterfte wereldwijd en het heeft grote invloed op de lichamelijke en intellectuele ontwikkeling. Vooral de periode vanaf de zwangerschap tot de leeftijd van 2 jaar is cruciaal. 
Voor vrouwen is ondervoeding een belangrijke onderliggende oorzaak van moedersterfte. 




De doelgroep zijn vrouwen in de vruchtbare leeftijd tussen 15-49 jaar en hun huishoudens in 3 community’ s in Moroto District. De community’ s worden gekozen op basis van de mate van armoede, gezondheid, voedingstoestand en achtergesteld zijn. 
Vrouwen nemen in groepen deel aan het project. Het werken met vrouwengroepen is een doelgerichte aanpak voor plattelandsontwikkeling. Wereldwijd hebben vrouwen laten zien dat ze een aanjager kunnen zijn van de sociaal economische ontwikkeling zichzelf en hun community.  