Utrecht

Het werkgebied van de NMU is de provincie Utrecht. 

Overigens is er in iedere provincie een Natuur en Milieufederatie en wij werken onderling ook samen in landelijke projecten. De focus van onze werkzaamheden ligt echter altijd in de provincie Utrecht. 

Utrecht is een provincie waar veel verschillende landschappen elkaar afwisselen. Zo hebben we de Utrechtse Heuvelrug, het rivierengebied, het Groene Hart en de uiterwaarden. Ook hoog stedelijk gebied (Utrecht, Amersfoort, onder andere) en landelijk gebied met kleinere kernen zijn beide aanwezig. 



Natuur en Milieufederatie Utrecht

Stichting Natuur en Milieufederatie Utrecht

Josja Veraart

Caroline Porsius

Sonja Sars

Conny Groot

Gijs Kuneman

Bas van de Griendt

Marielies Schelhaas

Sylvia Bannier-Strik

Jeannette Levels-Vermeer

Jessica Doorn

Jeannine van Bree

Ieke Benschop

Pauline van Norden

Isabel Kruisheer

Alies van den Berg

Alexander Daniel

Moritz Harzenetter

Laura Smid

Anne Slabbekoorn

Milan van Hulst

De NMU is en maatschappelijke organisatie welke een team van 20 mensen werkt aan een mooie en duurzame provincie Utrecht. Een klimaatneutrale provincie Utrecht, robuuste ecosystemen en een gezonde leefomgeving voor iedereen in 2040.

In de lente van 2026 organiseren we een excursie naar de bijenburcht voor fruittelers en andere geïnteresseerden. Tijdens de excursie leer je meer over het belang van bestuivers voor de fruitteelt en hoe je zelf ruimte kunt geven aan bijen.

Dit project beoogt de aanleg, het onderhoud en het uitwisselen van ervaringen van een leemhoudende bijenburcht XXL van circa 100 meter lang. Deze bijenburcht wordt aangelegd op Fruitbedrijf van Dijk in Wijk bij Duurstede. Deze bijenburcht is geïnspireerd op de burcht die is aangelegd in Utrecht en voor de aanleg wordt gebruik gemaakt van de handleiding die n.a.v. deze burcht door TAUW is ontwikkeld. Er wordt over een lengte van ongeveer 80 meter een leemhoudende zandwal aangelegd, met daarin bamboestokken en stukken (in meer of mindere mate) vermolmd hout. Op sommige plekken is de wal 50 cm breed op andere plekken 100 meter. Er ontstaan verschillende micro-habitat plekken die aantrekkelijk zijn voor verschillende soorten bijen (en andere insecten). Verder worden er binnen 100 meter inheemse bloemen ingezaaid en bolgewassen aangeplant voor in het voorjaar. De wal blijft minstens 5 jaar liggen. Samen met lokale vrijwilligers wordt de wal jaarlijks onkruidvrij gemaakt, zodat het aantrekkelijk voor bijen blijft. Ook voeren we jaarlijks tijdens de Nationale Bijentelling een telling uit van de soorten, eventueel ook samen met vrijwilligers. We maken hiervoor gebruik van het kennismateriaal van de Nationale Bijentelling.

Het project is een samenwerking tussen Fruitbedrijf van Dijk en de Natuur en Milieufederatie Utrecht. Deze partijen hebben eerder samengewerkt bij een project dat zich richt op de aanleg van agroforestry.


Om het beheer en de monitoring van de bijenburcht te kunnen borgen, willen we vier jaar na de aanleg van de bijenburcht een onderhoudsdag en monitoringsdag organiseren voor lokale vrijwilligers.

Utrechtse Heuvelrug

Wijk bij Duurstede

Houten

Het project wordt uitgevoerd door de Natuur en Milieufederatie Utrecht en Fruitbedrijf van Dijk. Daarnaast wordt samenwerking gezocht met lokale vrijwlligers voor het onderhoud en de monitoring en met de landschapscoördinator van het gebied, Walter Jaaltink.

Milieu natuur en dierenbescherming

Met dit project willen we ruimte creëren voor wilde bijen en andere bestuivers in de fruitteelt met de aanleg van een bijenburcht. Bijen zijn belangrijk voor de bestuiving van het fruit en goed voor de biodiversiteit.

We willen in het najaar starten met de aanleg van de bijenburcht. 

Leven op het land

Verantwoorde consumptie en productie

Geen honger

Duurzame steden en gemeenschappen

Goede gezondheid en welzijn

Dieren

Alle doelgroepen

Bijenburcht voor bestuiving en biodiversiteit bij de fruitteler

Maatschappelijke en sociale doelen

Economie en welvaart

Mbt economie en welvaart:

We richten ons op het creëren van een circulaire economie, of eigenlijk een circulaire samenleving. Een samenleving waar duurzaam bedrijfsleven een plek heeft, bedrijventerreinen duurzame oases zijn en volop wordt ingezet op delen en repareren. Verdienmodellen zullen in de toekomst gebaseerd zijn op de principes van de circulaire economie. Geen afval, geen uitval. 


Mbt Maatschappelijke en sociale doelen:

Wij zijn van mening dat de duurzame doelen waar we aan werken alleen gehaald kunnen worden, als we dat – samen met overheden en bedrijven - op een maatschappelijke en sociale wijze doen. We ondersteunen lokale bewonersgroepen, die met het werken aan duurzaamheid (auto’s delen, gezamenlijke moestuin of voedselbos, samen een windpark ontwikkelen met buurtfonds) ook een impuls geven aan de sociale cohesie. 

Mbt milieu natuur en dierenbescherming

In onze statuten staat dat we werken aan een mooie en duurzame provincie Utrecht. Dit doen we door ons dagelijks met 20 man volop in te zetten voor een schoon milieu, een gezonde natuur met een goede leefomgeving voor dieren. Denk aan een scherpe blik op nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen (af en toe starten we een procedure en gaan we naar de Raad van State), het aanjagen van natuurinclusieve nieuwbouw, natuurinclusieve energietransie, het stimuleren van gebruik van biobased  materiaal, etc. 


Schoon water en sanitair

Leven in het water

Betaalbare en duurzame energie

Klimaatactie

Kinderen (<12 jaar)

Huishoudens onder lage-inkomensgrens

LHBTIQ+

Studenten

Vluchtelingen en/of migranten

Senioren

Mannen

Vrouwen

Jongeren (< 18 jaar)

Mensen met een beperking

Overig

De NMU heeft verschillende doelgroepen vastgelegd in het beleidsplan: overheden, burgers en bedrijven. Daarnaast zijn er op projectniveau verschillende doelgroepen die binnen deze drie categorieën passen. 

Wat de doelgroep van de NMU onderscheidt van andere natuur- en milieuorganisaties, is dat we ons niet richten op gedragsverandering van individuele consumenten. In plaats daarvan willen we koplopers aanspreken, die vervolgens weer hun eigen netwerk enthousiasmeren. 

In de praktijk betekent dit dat we bijvoorbeeld niet mensen via social media oproepen korter te douchen (want dit is individuele gedragsverandering). 

Wat we wel doen: energieambassadeurs opleiden met gedragsveranderingsskills, die bij de mensen thuis spreken over de voordelen van korter douchen. Zo gaan we ook niet mensen oproepen hun luiers te recyclen, maar lobbyen we bij gemeentes om dit op beleidsniveau voor elkaar te krijgen, vervolgens kunnen wij koploper gemeenten in het zonnetje zetten. Het is belangrijk steeds deze doorvertaling naar groepen en netwerken van mensen te maken, niet op individuen te richten. 

Dit is ook waarin de NMU zich onderscheidt van andere partijen zoals Natuur en Milieu. 

Tegelijkertijd is dit ook niet in beton gegoten, omdat sommige projecten zich toch wél richten op individuele gedragsverandering, zoals het Servicepunt Lokaal Voedsel, en de citizen science projecten.. In dit geval gaat het om nieuwe thema’s, waarbij de NMU het kansrijk acht om als uitzondering wel in te zetten op individuen, omdat er nog niet genoeg netwerken van koplopers bestaan. Doorontwikkeling vindt dan plaats naar de groepsaanpak. 

Bedrijven

We onderscheiden drie subdoelgroepen
•	bedrijven die zelf bijdragen aan de transitie (bijvoorbeeld duurzame boeren, circulaire ondernemers en bedrijven die zich richten op het maken van duurzame daken), 
•	bedrijven die we helpen in de transitie, zoals agrarische bedrijven die werken aan een natuurinclusieve landbouw, 
•	bedrijven/of groepen bedrijven zoals op bedrijventerreinen, waar we elementen versterken (niet de bedrijfsvoering of het grondstoffengebruik), zoals groene daken aanleggen, of stimuleren van fietsen naar het werk etc. 

Koplopers kunnen ook bedrijven zijn. We zijn daarbij waakzaam om eventuele ‘green washing’ door bedrijven die zich op het terrein bevinden te voorkomen.

Overheden

Zonder de betrokkenheid van de overheden kunnen we onze doelen niet snel of soms zelfs helemaal niet halen. We hebben de provincie Utrecht en de Utrechtse gemeenten nodig om regelgeving aan te passen, de doelgroep te bereiken en voor financiële steun. Dit doen we door het samenwerken met beleidsmedewerkers en gemeenteambtenaren bij projecten en door onze lobby. 

Communicatie ondersteunt projectleiders die hiermee bezig zijn met het ontwerpen van middelen, het uitsturen van persberichten, opzetten van advertentiecampagnes, etc. Communicatiemedewerkers hebben vaak nauw contact met de communicatie-afdeling van de overheden.



De bijenburcht wordt aangelegd bij een fruitteler in Wijk bij Duurstede, specifiek in het Wijkerbroek nabij de Lek. Dit ligt vlak bij N2000 gebieden Kolland&Overlangbroek en Rijntakken.  Andere fruittelers en geïnteresseerden uit de regio zijn welkom om aan te sluiten tijdens de excursie of tijdens een onderhouds- of monitoringsdag.

Met de aanleg van een bijenburcht wordt ruimte gegeven aan allerlei soorten bestuivers. Het gaat ontzettend slecht met de insecten. Ze zijn afgelopen 50 jaar met meer dan 75% afgenomen. Dit is niet alleen zorgwekkend omdat we de vlinders en hommels in de zomers missen, maar ook omdat ze allerlei vitale functies vervullen. Insecten bestuiven bijna al onze gewassen, houden de bodems gezond en werken als natuurlijke plaagbestrijding. Daarnaast zijn veel vogels en wilde bloemen afhankelijk van insecten. 

Iedereen is welkom tijdens de excursie of de onderhouds- of monitoringsdagen.